camlyvt
29-03-2013, 02:57 PM
Hình tượng nghệ thuật độc đáo trong tuồng Bình Định<br>
Từ thời Đào Tấn, những hình tượng nhân vật là đồng bào dân tộc thiểu số đã được các nhà soạn tuồng xây dựng khá đầy đủ và chăm chút, như: Tiều phu, Tiết Cương, Châu Thương. Mô tuýp nhân vật này thường được xây dựng tay xách búa đốn củi, râu quai nón, cách bước chân thể hiện đặc trưng của người dân và cuộc sống vùng cao. Đặc biệt, Đào Tấn đã sáng tạo ra nhân vật Hồ Nô là một cô gái người Thượng rất thật thà, thủy chung, đôn hậu và gan dạ. Trong vở tuồng Hộ Sanh Đàn của Đào Tấn, hình tượng cô gái người Thượng Hồ Nô gắn liền với hình tượng Kỷ Lan Anh đã tạo nên vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Đào Tấn còn đưa cả những làn điệu Lý Thượng dành riêng cho nhân vật Hồ Nô hát. Vì thế, hình ảnh Hồ Nô được nhiều thế hệ nghệ sĩ biểu diễn say sưa, hứng khởi và được nhiều người xem thích thú, ấn tượng.<br>
Còn hình tượng Thạch Sanh, tuy không phải là đồng bào dân tộc ít người nhưng lại là một con người: “Núi rừng quen bước tới lui, Chim thú vốn là bè bạn”. Việc đưa Thạch Sanh từ một nhân vật nổi tiếng trong cổ tích dân gian Việt Nam vào nghệ thuật tuồng và dàn dựng như một nhân vật trung hậu của đồng bào miền núi với cuộc sống ngày ngày lên rừng đốn củi, đốt than, thấy tiền bạc không ham chỉ trọng điều nhân nghĩa; đã thể hiện được cuộc sống đoàn kết, gắn bó với các dân tộc miền núi và gây được nhiều cảm tình với khán giả thuộc dân tộc ít người khi xem vở tuồng này của Nhà hát Tuồng Đào Tấn.<br>
Những vở tuồng hiện đại viết về dân tộc ít người của tuồng Bình Định cũng có khá nhiều, có thể kể đến: Nắng soi dòng suối Păng Pơi, Những người con của tác giả Nguyễn Thứ; Giấu mặt hay Mối tình qua tết Li Boong của tác giả Kim Anh; Khởi nghĩa Ba Tơ của tác giả Kim Hùng; Tình cá nước của tác giả Dũng Hiệp; Chuyện tình nàng Sa Mi của Lưu Mộng Long; Chuyện tình Âu Lạc của Phùng Dũng, đều là những câu chuyện có tình tiết hấp dẫn và nêu bật hình tượng cao đẹp của những dân tộc miền sơn cước. Đó là những tù trưởng, tộc trưởng như Si Thoong, Sơn Tùng; là công chúa như Sa Mi, Nàng Mai; có người thì áo thô khố vải, nông dân, tiều phu một đời sống trong núi rừng hoang dã nhưng tấm lòng hào hiệp, anh hùng như Y Tích, Y Ro, Xi Pua, Kan Mên, Kan Bé… đã góp phần tô đẹp thêm trang sử hào hùng của dân tộc Việt <a href="http://haihuonghotel.com/index.php/vi/component/content/article/1-gioi-thieu/1-khach-san-o-tai-quy-nhon.html" target="_blank">khách sạn ở tại quy nhơn</a> Nam. Đặc biệt, vở tuồng Nắng soi dòng suối Păng Pơi đi diễn ở đâu cũng được khán giả nồng nhiệt tán thưởng. Thậm chí, các đoàn tuồng nghiệp dư cũng dàn dựng vở này để tham gia các hội thi, hội diễn và biểu diễn phục vụ đồng bào địa phương mình, như Đoàn tuồng Dương Cốc (Hà Tây), Đoàn tuồng Gia Lâm (Hà Nội).<br>
Trong các vở tuồng lịch sử về đề tài Quang Trung, như: Quang Trung đại phá quân Thanh, Tây Sơn tụ nghĩa, các tác giả, đạo diễn, diễn viên đã cùng đồng cảm, sáng tạo và thể hiện thành công hình tượng nhân vật thuộc dân tộc ít người vùng cao, mà tiêu biểu là hình tượng bà Chúa lửa.<br>
Song song với hoạt động sáng tác, dàn dựng, Nhà hát Tuồng Đào Tấn còn biểu diễn phục vụ đồng bào miền núi trong và ngoài tỉnh. Tiếng hát tuồng âm vang, tiếng trống, chiêng rộn ràng của các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Đào Tấn đã chiếm được cảm tình của đồng bào các tỉnh Tây Nguyên. Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng chúng ta chưa làm tốt việc biểu diễn phục vụ nghệ thuật tuồng cho đồng bào các dân tộc miền núi, bởi số lượng buổi diễn, vở diễn chưa nhiều, chưa đa dạng và thời gian phục vụ chưa đều đặn, địa bàn phục vụ cũng chưa rộng khắp. Đây là những điều mà chúng ta cần phải khắc phục!<br>
<br>
Dạy võ cổ truyền - Quy Nhơn Bình Định<br>
Qua 4 kỳ Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền ViệtNam, Helene Trần không bỏ qua một kỳ nào. Đến Liên hoan lần thứ IV này, Helene Trần được giao trọng trách làm trưởng đoàn Cửu Long Võ đạo và là vị trưởng đoàn trẻ tuổi nhất…<br>
Helene Trần (tên Việt Nam là Trần Lâm Kiều) là con gái út của Chưởng môn Cửu Long Võ đạo Trần Hoài Ngọc. Cũng như các anh chị của mình, Helene Trần được cha dạy võ từ lúc nhỏ và khi lớn lên lại hỗ trợ cha truyền bá môn võ cổ truyền Việt Nam ngày càng rộng lớn tại vùng Nice cũng như trên toàn nước Pháp. Helene Trần cho biết: “Kể từ khi cha tôi bắt đầu nhận học trò để truyền dạy võ cổ truyền cho đến sau này các anh, chị và tôi làm công tác huấn luyện thì môn sinh của môn phái Cửu Long Võ đạo tại nước Pháp lên đến con số ngàn. Chỉ riêng môn sinh của tôi dạy đã có hơn 100 người Pháp. Sống nơi đất khách quê người, tôi cùng gia đình phải làm việc rất nhiều <a href="http://haihuonghotel.com/index.php/vi/component/content/article/1-gioi-thieu/1-khach-san-o-tai-quy-nhon.html" target="_blank">khach san o tai quy nhon</a> để có tiền xây dựng cơ sở dạy võ và về Việt Nam tham gia Liên hoan…”.<br>
Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại khi đang ở Pháp, Chưởng môn Trần Hoài Ngọc cho biết: “Tôi cũng rất muốn về Bình Định để tham gia Liên hoan lần này, nhưng một phần vì điều kiện gia đình không cho phép, phần khác tôi muốn để con gái Helene Trần dần quen với công việc bởi tôi rồi cũng sẽ già đi và tương lai sẽ đặt lên vai của những người trẻ”. <br>
Năm 2006, khi Bình Định tổ chức Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ I, Helene Trần chỉ mới 15 tuổi và được cha là võ sư Trần Hoài Ngọc (Chưởng môn Cửu Long Võ đạo) đưa về Việt Nam lần đầu tiên để biết quê hương của võ thuật.<br>
Qua tìm hiểu, chúng tôi biết được tại vùng Nice nói riêng và nước Pháp nói chung có rất nhiều môn võ như: Karate, Taekwondo… được truyền dạy nhưng phần nhiều các môn sinh Pháp lại thích học võ cổ truyền Việt Nam. Lý giải về điều này, Helene Trần cho biết: “Cha tôi luôn dạy con cái phải sống và làm việc đàng hoàng, luôn giữ gìn bản sắc văn hóa tốt đẹp của người Việt. Có không ít người nhìn vào gia đình tôi, một gia đình thuần Việt, con cái học hành đến nơi đến chốn và luôn hiếu thảo với cha mẹ, mà cho con cái theo học võ cổ truyền Việt Nam. Họ cũng muốn con cái của họ tiếp thu những đức tính tốt đẹp của người Việt. Có một điều rất quan trọng mà cha tôi luôn nói với con cái rằng: dạy võ cổ truyền Việt Nam cho người nước ngoài chính là mang nét văn hóa Việt đến với họ”.<br>
Ngoài công việc truyền dạy võ cổ truyền Việt Nam tại Pháp, Helene Trần còn được mời tham gia các gameshow truyền hình tại Nice và tham gia đóng một số phim về võ thuật. Cô tâm sự: “Phải nói đây không chỉ là công việc mà còn là cơ hội để tôi quảng bá võ cổ truyền Việt Nam rộng rãi ở Nice cũng như tại Pháp. Sắp tới, tôi được mời làm việc chung với Johnny Trí Nguyễn ở ViệtNam, và tôi sẽ tận dụng cơ hội này để giao lưu cũng như học hỏi thêm về võ thuật”.<br>
Khi được hỏi về cảm nhận của mình qua Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ IV- Bình Định 2012, Helene Trần thẳng thắn: “Liên hoan lần này chu đáo hơn trong khâu đón tiếp, nhưng chưa hợp lý trong việc bố trí thời gian cũng như địa điểm cho các đoàn biểu diễn giao lưu nên đi lại khó khăn và mất nhiều thời gian. Ngoài ra, trong số các đoàn về tham gia Liên hoan không hiểu được tiếng Việt và tiếng Anh nên trong các kỳ Liên hoan sau nếu được thì BTC nên bố trí phiên dịch thêm tiếng Pháp”.
Từ thời Đào Tấn, những hình tượng nhân vật là đồng bào dân tộc thiểu số đã được các nhà soạn tuồng xây dựng khá đầy đủ và chăm chút, như: Tiều phu, Tiết Cương, Châu Thương. Mô tuýp nhân vật này thường được xây dựng tay xách búa đốn củi, râu quai nón, cách bước chân thể hiện đặc trưng của người dân và cuộc sống vùng cao. Đặc biệt, Đào Tấn đã sáng tạo ra nhân vật Hồ Nô là một cô gái người Thượng rất thật thà, thủy chung, đôn hậu và gan dạ. Trong vở tuồng Hộ Sanh Đàn của Đào Tấn, hình tượng cô gái người Thượng Hồ Nô gắn liền với hình tượng Kỷ Lan Anh đã tạo nên vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Đào Tấn còn đưa cả những làn điệu Lý Thượng dành riêng cho nhân vật Hồ Nô hát. Vì thế, hình ảnh Hồ Nô được nhiều thế hệ nghệ sĩ biểu diễn say sưa, hứng khởi và được nhiều người xem thích thú, ấn tượng.<br>
Còn hình tượng Thạch Sanh, tuy không phải là đồng bào dân tộc ít người nhưng lại là một con người: “Núi rừng quen bước tới lui, Chim thú vốn là bè bạn”. Việc đưa Thạch Sanh từ một nhân vật nổi tiếng trong cổ tích dân gian Việt Nam vào nghệ thuật tuồng và dàn dựng như một nhân vật trung hậu của đồng bào miền núi với cuộc sống ngày ngày lên rừng đốn củi, đốt than, thấy tiền bạc không ham chỉ trọng điều nhân nghĩa; đã thể hiện được cuộc sống đoàn kết, gắn bó với các dân tộc miền núi và gây được nhiều cảm tình với khán giả thuộc dân tộc ít người khi xem vở tuồng này của Nhà hát Tuồng Đào Tấn.<br>
Những vở tuồng hiện đại viết về dân tộc ít người của tuồng Bình Định cũng có khá nhiều, có thể kể đến: Nắng soi dòng suối Păng Pơi, Những người con của tác giả Nguyễn Thứ; Giấu mặt hay Mối tình qua tết Li Boong của tác giả Kim Anh; Khởi nghĩa Ba Tơ của tác giả Kim Hùng; Tình cá nước của tác giả Dũng Hiệp; Chuyện tình nàng Sa Mi của Lưu Mộng Long; Chuyện tình Âu Lạc của Phùng Dũng, đều là những câu chuyện có tình tiết hấp dẫn và nêu bật hình tượng cao đẹp của những dân tộc miền sơn cước. Đó là những tù trưởng, tộc trưởng như Si Thoong, Sơn Tùng; là công chúa như Sa Mi, Nàng Mai; có người thì áo thô khố vải, nông dân, tiều phu một đời sống trong núi rừng hoang dã nhưng tấm lòng hào hiệp, anh hùng như Y Tích, Y Ro, Xi Pua, Kan Mên, Kan Bé… đã góp phần tô đẹp thêm trang sử hào hùng của dân tộc Việt <a href="http://haihuonghotel.com/index.php/vi/component/content/article/1-gioi-thieu/1-khach-san-o-tai-quy-nhon.html" target="_blank">khách sạn ở tại quy nhơn</a> Nam. Đặc biệt, vở tuồng Nắng soi dòng suối Păng Pơi đi diễn ở đâu cũng được khán giả nồng nhiệt tán thưởng. Thậm chí, các đoàn tuồng nghiệp dư cũng dàn dựng vở này để tham gia các hội thi, hội diễn và biểu diễn phục vụ đồng bào địa phương mình, như Đoàn tuồng Dương Cốc (Hà Tây), Đoàn tuồng Gia Lâm (Hà Nội).<br>
Trong các vở tuồng lịch sử về đề tài Quang Trung, như: Quang Trung đại phá quân Thanh, Tây Sơn tụ nghĩa, các tác giả, đạo diễn, diễn viên đã cùng đồng cảm, sáng tạo và thể hiện thành công hình tượng nhân vật thuộc dân tộc ít người vùng cao, mà tiêu biểu là hình tượng bà Chúa lửa.<br>
Song song với hoạt động sáng tác, dàn dựng, Nhà hát Tuồng Đào Tấn còn biểu diễn phục vụ đồng bào miền núi trong và ngoài tỉnh. Tiếng hát tuồng âm vang, tiếng trống, chiêng rộn ràng của các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Đào Tấn đã chiếm được cảm tình của đồng bào các tỉnh Tây Nguyên. Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng chúng ta chưa làm tốt việc biểu diễn phục vụ nghệ thuật tuồng cho đồng bào các dân tộc miền núi, bởi số lượng buổi diễn, vở diễn chưa nhiều, chưa đa dạng và thời gian phục vụ chưa đều đặn, địa bàn phục vụ cũng chưa rộng khắp. Đây là những điều mà chúng ta cần phải khắc phục!<br>
<br>
Dạy võ cổ truyền - Quy Nhơn Bình Định<br>
Qua 4 kỳ Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền ViệtNam, Helene Trần không bỏ qua một kỳ nào. Đến Liên hoan lần thứ IV này, Helene Trần được giao trọng trách làm trưởng đoàn Cửu Long Võ đạo và là vị trưởng đoàn trẻ tuổi nhất…<br>
Helene Trần (tên Việt Nam là Trần Lâm Kiều) là con gái út của Chưởng môn Cửu Long Võ đạo Trần Hoài Ngọc. Cũng như các anh chị của mình, Helene Trần được cha dạy võ từ lúc nhỏ và khi lớn lên lại hỗ trợ cha truyền bá môn võ cổ truyền Việt Nam ngày càng rộng lớn tại vùng Nice cũng như trên toàn nước Pháp. Helene Trần cho biết: “Kể từ khi cha tôi bắt đầu nhận học trò để truyền dạy võ cổ truyền cho đến sau này các anh, chị và tôi làm công tác huấn luyện thì môn sinh của môn phái Cửu Long Võ đạo tại nước Pháp lên đến con số ngàn. Chỉ riêng môn sinh của tôi dạy đã có hơn 100 người Pháp. Sống nơi đất khách quê người, tôi cùng gia đình phải làm việc rất nhiều <a href="http://haihuonghotel.com/index.php/vi/component/content/article/1-gioi-thieu/1-khach-san-o-tai-quy-nhon.html" target="_blank">khach san o tai quy nhon</a> để có tiền xây dựng cơ sở dạy võ và về Việt Nam tham gia Liên hoan…”.<br>
Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại khi đang ở Pháp, Chưởng môn Trần Hoài Ngọc cho biết: “Tôi cũng rất muốn về Bình Định để tham gia Liên hoan lần này, nhưng một phần vì điều kiện gia đình không cho phép, phần khác tôi muốn để con gái Helene Trần dần quen với công việc bởi tôi rồi cũng sẽ già đi và tương lai sẽ đặt lên vai của những người trẻ”. <br>
Năm 2006, khi Bình Định tổ chức Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ I, Helene Trần chỉ mới 15 tuổi và được cha là võ sư Trần Hoài Ngọc (Chưởng môn Cửu Long Võ đạo) đưa về Việt Nam lần đầu tiên để biết quê hương của võ thuật.<br>
Qua tìm hiểu, chúng tôi biết được tại vùng Nice nói riêng và nước Pháp nói chung có rất nhiều môn võ như: Karate, Taekwondo… được truyền dạy nhưng phần nhiều các môn sinh Pháp lại thích học võ cổ truyền Việt Nam. Lý giải về điều này, Helene Trần cho biết: “Cha tôi luôn dạy con cái phải sống và làm việc đàng hoàng, luôn giữ gìn bản sắc văn hóa tốt đẹp của người Việt. Có không ít người nhìn vào gia đình tôi, một gia đình thuần Việt, con cái học hành đến nơi đến chốn và luôn hiếu thảo với cha mẹ, mà cho con cái theo học võ cổ truyền Việt Nam. Họ cũng muốn con cái của họ tiếp thu những đức tính tốt đẹp của người Việt. Có một điều rất quan trọng mà cha tôi luôn nói với con cái rằng: dạy võ cổ truyền Việt Nam cho người nước ngoài chính là mang nét văn hóa Việt đến với họ”.<br>
Ngoài công việc truyền dạy võ cổ truyền Việt Nam tại Pháp, Helene Trần còn được mời tham gia các gameshow truyền hình tại Nice và tham gia đóng một số phim về võ thuật. Cô tâm sự: “Phải nói đây không chỉ là công việc mà còn là cơ hội để tôi quảng bá võ cổ truyền Việt Nam rộng rãi ở Nice cũng như tại Pháp. Sắp tới, tôi được mời làm việc chung với Johnny Trí Nguyễn ở ViệtNam, và tôi sẽ tận dụng cơ hội này để giao lưu cũng như học hỏi thêm về võ thuật”.<br>
Khi được hỏi về cảm nhận của mình qua Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ IV- Bình Định 2012, Helene Trần thẳng thắn: “Liên hoan lần này chu đáo hơn trong khâu đón tiếp, nhưng chưa hợp lý trong việc bố trí thời gian cũng như địa điểm cho các đoàn biểu diễn giao lưu nên đi lại khó khăn và mất nhiều thời gian. Ngoài ra, trong số các đoàn về tham gia Liên hoan không hiểu được tiếng Việt và tiếng Anh nên trong các kỳ Liên hoan sau nếu được thì BTC nên bố trí phiên dịch thêm tiếng Pháp”.